Cách chữa bút bị tắc mực !

Tuyền Phạm

Sầu nhân độc cô
GẮN KẾT
Lâu lâu em mới lấy cây bút cổ ra viết, thì phát hiện ra bút bị tắc mực. Lúc mới mở nắp ra thì không viết được, phải vẩy mạnh mấy cái, hoặc là xoay ngược ngòi lại miết miết mấy phát mực mới chảy. Nhưng viết được độ vài dòng, dừng viết để suy nghĩ ( hoặc gãi rốn ) thì lại bị hiện tượng như cũ- lại không viết được !

Rất bực lòng !

Em đã thử soi ngòi rất kỹ, không bị cong vênh hay lệch lạc. Đã thử tháo cả ngòi cả feed ra quan sát, nhưng cũng không thấy sự lạ. Nghĩ rằng do là bút cổ nên có thể lâu ngày mực bị đóng cặn. Bèn ngâm cả cụm ngòi và feed vào nước ấm qua đêm. Nhưng vẫn không ăn thua. Hay là tại mực, liền thử hết các loại mực hiện có, từ bình dân như Hồng Hà và Nữ Hoàng ( Queen ) cho đến ngoại nhập như Lamy, Waterman...lại mất công đi gần 20 cây số xin được 1 converter đầy mực Iroshizuku. Nhưng cũng chẳng xi nhê gì. Trong khi tất cả các bút em hiện có, dùng từng đấy loại mực, thì tuyệt nhiên không bút nào gặp hiện tượng đó! Các bác bảo thế có bực không ? Có phí rượu của em không ? Hê hê

Vậy là tha thẩn hỏi bác Gúc, thì bác Gúc lại trỏ về diễn đàn mình. Em liền mật thư cho một số bác cây đa cây đề về bút - mực- giấy. Tất nhiên là bác nào cũng nhiệt tình trả lời kèm với vô số giải pháp. Em liền chọn một cách làm dễ nhất để thử làm. Và đã THÀNH CÔNG ! Từ đêm qua đến giờ em lọ mọ và cả buổi sáng nay viết bằng em nó, thấy không bị tắc mực một chút nào. Cách này rất bình dân, rất dễ làm, rất rẻ ( chẳng đến 2 nghìn đồng ), em được mách từ một cao thủ quẩy mực, và bút @Narga ( Đội ơn bác đã cứu bút em ). Cách làm đơn giản như sau :

- Các bác tháo bộ nib ra, tháo tách hẳn ngòi và feed riêng, nó có cái ring nào thì tháo hết. Bút của Em là Pelikan 400M nên có 1 cái ring bằng nhựa ( hay ebonite ) gì đó !

-Ngâm toàn bộ những thứ vừa tháo được vào rượu trắng.Thân bút thì không cần ngâm đâu ạ. Ưu tiên rượu nguyên chất chứ không phải các loại rượu các bác ngâm táo mèo hay chim dê đâu nhé. Hehe. Rượu thì em hơi nhiều ! Ngâm ít nhất là 6 tiếng đồng hồ !

-Sau 6 tiếng vớt ra, tráng sạch bằng nước. Rồi lại ngâm lại bộ nib đó vào dung dịch nước cốt chanh. Nếu cẩn thận các bác có thể lấy cái lọc mịn lọc sạch hạt và cặn nước chanh đi. Còn em do lười nên cứ kệ. Hê hê. Bước này cũng ngâm trong ít nhất 6 tiếng. ( em thì chơi cả đêm luông )

- Sau đó, đi thắp một nén hương để cầu cho nó hiệu nghiệm ( bước này không bắt buộc ạ :)) . Rửa sạch , để ráo rồi lắp lại feed, ngòi, ring vào nhau cẩn thận, lắp nib vào thân bút, bơm mực rồi òa lên sung sướng vì bút viết được ngay lập tức !

Trước khi bơm mực vào viết thử, em còn làm thêm một động tác , kỹ thuật gọi là " heat set ". Mục đích để làm ngòi ôm khít vào với feed. Nhưng CHỈ ÁP DỤNG với feed bằng nhựa hoặc ebonite thôi ạ. Em ngâm ngòi ( đã gắn với feed và lắp vào thân bút ) vào nước sôi 100 độ, trong khoảng 30s. Các bác nên nhớ chỉ ngâm ngòi và feed vào nước nóng, tránh thân bút nhé ! Nước nóng sẽ làm feed nở ra ôm khít vào ngòi, giúp ngòi và feed liền lạc, tránh khe hở quá rộng làm cho mực đi qua feed chưa xuống được đến ngòi đã bị khô !

Đó là cách em tự chữa cây Pelikan 400M tuổi đời 50 năm của em bị bệnh tắc mực. Giờ bệnh nhân đã khỏi hoàn toàn, sẽ được em viết đến thường xuyên hơn !

Trân trọng cám ơn bác @Narga , bác @inpluviam , bác @Lão Ngố đã nhiệt tình tư vấn ạ !

-
 
Bác đem qua nhờ chú Trung dùng máy rung siêu âm thì chưa đến 5 phút cho toàn bộ quá trình đấy của bác. :D
Chúc mừng bác đã có cây bút tốt. :D

Quên chả ai ngâm vào nước nóng 100 độ đâu bác ạ, chỉ tầm 85-90 độ C thôi và ngâm trong 2 đến 5 phút.
 
Bác đem qua nhờ chú Trung dùng máy rung siêu âm thì chưa đến 5 phút cho toàn bộ quá trình đấy của bác. :D
Chúc mừng bác đã có cây bút tốt. :D

Quên chả ai ngâm vào nước nóng 100 độ đâu bác ạ, chỉ tầm 85-90 độ C thôi và ngâm trong 2 đến 5 phút.

Vâng, do em bận và cũng lười đi lại nên tự mày mò. May quá lại được ạ !

Em thấy cái clip ''heat set " trên Youtube này, họ bảo "boiling water" và " from 30 seconds to a minute ", nên em mới ngâm vào nước sôi trong 30 giây đó ạ !

 
Lâu lâu em mới lấy cây bút cổ ra viết, thì phát hiện ra bút bị tắc mực. Lúc mới mở nắp ra thì không viết được, phải vẩy mạnh mấy cái, hoặc là xoay ngược ngòi lại miết miết mấy phát mực mới chảy. Nhưng viết được độ vài dòng, dừng viết để suy nghĩ ( hoặc gãi rốn ) thì lại bị hiện tượng như cũ- lại không viết được !

Rất bực lòng !

Em đã thử soi ngòi rất kỹ, không bị cong vênh hay lệch lạc. Đã thử tháo cả ngòi cả feed ra quan sát, nhưng cũng không thấy sự lạ. Nghĩ rằng do là bút cổ nên có thể lâu ngày mực bị đóng cặn. Bèn ngâm cả cụm ngòi và feed vào nước ấm qua đêm. Nhưng vẫn không ăn thua. Hay là tại mực, liền thử hết các loại mực hiện có, từ bình dân như Hồng Hà và Nữ Hoàng ( Queen ) cho đến ngoại nhập như Lamy, Waterman...lại mất công đi gần 20 cây số xin được 1 converter đầy mực Iroshizuku. Nhưng cũng chẳng xi nhê gì. Trong khi tất cả các bút em hiện có, dùng từng đấy loại mực, thì tuyệt nhiên không bút nào gặp hiện tượng đó! Các bác bảo thế có bực không ? Có phí rượu của em không ? Hê hê

Vậy là tha thẩn hỏi bác Gúc, thì bác Gúc lại trỏ về diễn đàn mình. Em liền mật thư cho một số bác cây đa cây đề về bút - mực- giấy. Tất nhiên là bác nào cũng nhiệt tình trả lời kèm với vô số giải pháp. Em liền chọn một cách làm dễ nhất để thử làm. Và đã THÀNH CÔNG ! Từ đêm qua đến giờ em lọ mọ và cả buổi sáng nay viết bằng em nó, thấy không bị tắc mực một chút nào. Cách này rất bình dân, rất dễ làm, rất rẻ ( chẳng đến 2 nghìn đồng ), em được mách từ một cao thủ quẩy mực, và bút @Narga ( Đội ơn bác đã cứu bút em ). Cách làm đơn giản như sau :

- Các bác tháo bộ nib ra, tháo tách hẳn ngòi và feed riêng, nó có cái ring nào thì tháo hết. Bút của Em là Pelikan 400M nên có 1 cái ring bằng nhựa ( hay ebonite ) gì đó !

-Ngâm toàn bộ những thứ vừa tháo được vào rượu trắng.Thân bút thì không cần ngâm đâu ạ. Ưu tiên rượu nguyên chất chứ không phải các loại rượu các bác ngâm táo mèo hay chim dê đâu nhé. Hehe. Rượu thì em hơi nhiều ! Ngâm ít nhất là 6 tiếng đồng hồ !

-Sau 6 tiếng vớt ra, tráng sạch bằng nước. Rồi lại ngâm lại bộ nib đó vào dung dịch nước cốt chanh. Nếu cẩn thận các bác có thể lấy cái lọc mịn lọc sạch hạt và cặn nước chanh đi. Còn em do lười nên cứ kệ. Hê hê. Bước này cũng ngâm trong ít nhất 6 tiếng. ( em thì chơi cả đêm luông )

- Sau đó, đi thắp một nén hương để cầu cho nó hiệu nghiệm ( bước này không bắt buộc ạ :)) . Rửa sạch , để ráo rồi lắp lại feed, ngòi, ring vào nhau cẩn thận, lắp nib vào thân bút, bơm mực rồi òa lên sung sướng vì bút viết được ngay lập tức !

Trước khi bơm mực vào viết thử, em còn làm thêm một động tác , kỹ thuật gọi là " heat set ". Mục đích để làm ngòi ôm khít vào với feed. Nhưng CHỈ ÁP DỤNG với feed bằng nhựa hoặc ebonite thôi ạ. Em ngâm ngòi ( đã gắn với feed và lắp vào thân bút ) vào nước sôi 100 độ, trong khoảng 30s. Các bác nên nhớ chỉ ngâm ngòi và feed vào nước nóng, tránh thân bút nhé ! Nước nóng sẽ làm feed nở ra ôm khít vào ngòi, giúp ngòi và feed liền lạc, tránh khe hở quá rộng làm cho mực đi qua feed chưa xuống được đến ngòi đã bị khô !

Đó là cách em tự chữa cây Pelikan 400M tuổi đời 50 năm của em bị bệnh tắc mực. Giờ bệnh nhân đã khỏi hoàn toàn, sẽ được em viết đến thường xuyên hơn !

Trân trọng cám ơn bác @Narga , bác @inpluviam , bác @Lão Ngố đã nhiệt tình tư vấn ạ !

-

Em vừa mới trả lời inbox bác thì đọc được topic này, cũng mừng là bác đã sửa được bút nhưng đồng thời em cũng hết hồn vì phương pháp này.

Em xin lưu ý CỒN LÀ CHẤT CẤM ĐẦU BẢNG trong sửa chữa bút máy. Cũng may feed này làm bằng ebonite, chứ nếu bác ngâm feed mấy cây Pelikan mới vào rượu/cồn lâu như thế thì sẽ thu được một mẩu nhựa lầy nhầy, do bị cồn hòa tan. Chính em có lần làm tiêu 1 cái feed của Pelikan M100, do đang chùi cái clip bằng cồn bị dây 1 giọt vào, nhựa tan ra không rửa kịp. Có bác trên forum mình vệ sinh Reform 1745 bằng cồn và kết quả là chảy không còn rãnh dẫn mực nữa, hồi đấy em cũng có post bài cảnh báo.

Dung dịch tẩy rửa hợp lý trong trường hợp này là amoniac 10-25%, ngâm trong khoảng 15 phút.

P.S: Tên em nó là Pelikan 400 thôi bác ơi, không có chứ M ở đằng sau.
 
Đúng là cồn sẽ hòa tan nhựa / cao su / ... dùng làm feed loại cũ nhưng theo ngu ý của em thì nếu bác gọi là cồn thì tỉ lệ etanol của nó phải từ 90% trở lên, như thế tính ăn mòn và hòa tan rất cao, còn nếu chúng ta gọi là rượu thì thường nó chỉ ở khoảng 55% (trừ phi bác xài rượu mạnh mà thế thì phí quá :D) đổ lại, như thế thì nó lại mang tính tẩy rửa nhiều hơn và trong tường hợp này nó có tác dụng xử lí mực cũ.
Ở bước thứ hai sử dụng nước cốt chanh mang tính axit tự nhiên, không mạnh như axit thường, còn có tác dụng trung hòa cồn còn lại tạo thành một loại muối dễ dàng hòa tan trong nước.
Em có dặn bác Tuyền xả nước rửa sau mỗi lần chính là dùng áp lực nước rửa dược cặn mực còn sót.
Nói vậy chứ, em Pelika 400 của bác Tuyền hồi xuân là em cũng mừng, mà cũng thấy vui y như bác ý vậy :D
(May mà không sao chứ không em cũng ân hận cả đời :P)
 
Bản chất của rượu và nước chanh là cồn và acid :D.

Rửa đồ nhựa và cao su hiện tại em thấy trên thị trường có bán 1 số dung dịch non-toxic khá an toàn. Loại dung dịch này có thể rửa được bụi bám lâu ngày trên các bề mặt cao su có tính bám cao.

Còn với mực thì em nghĩ nên sử dụng máy tạo rung để khử cặn mực là tốt nhất. Nó không bào mòn bề mặt đồ vật mà lại đánh bật được các thể loại vết bẩn.

Nước nóng cũng là một sự lựa chọn tốt, ngày xưa không có nước rửa bát các cụ nhà ta cũng toàn đun nước rồi rửa, sạch bong như Sunlight :D. Nhưng mà để nước nóng vừa thôi không lại gây biến dạng bút, đặc biệt là cong, vênh ngòi/ piston thì em nghỉ chỉ có nước méo mặt :(.
 
Không phải cái nào cũng rung được đâu bác nhé, rung quá nó rời hết các bộ phận gắn keo đó :P
 
Chúc mừng bác đã sửa được :D may mà feed là ebonite nên mới heat set được, chứ nhựa đổ nước sôi vào là nó cũng chảy đấy :oops:
 
Không phải cái nào cũng rung được đâu bác nhé, rung quá nó rời hết các bộ phận gắn keo đó :p
Hehe, bác cứ yên tâm. Máy ultrasonic cleaner chỉ dùng tần số cao chứ không khuếch đại biên độ như máy mát xa đâu :D. Còn keo thì có thể được làm từ polyme vô cơ, hoặc hợp chất vô cơ-hữu cơ với công thức riêng để tạo độ kết dính đàn hồi nên khó bị đánh bật hơn nhiều so với bụi bẩn.
 
Đúng là cồn sẽ hòa tan nhựa / cao su / ... dùng làm feed loại cũ nhưng theo ngu ý của em thì nếu bác gọi là cồn thì tỉ lệ etanol của nó phải từ 90% trở lên, như thế tính ăn mòn và hòa tan rất cao, còn nếu chúng ta gọi là rượu thì thường nó chỉ ở khoảng 55% (trừ phi bác xài rượu mạnh mà thế thì phí quá :D) đổ lại, như thế thì nó lại mang tính tẩy rửa nhiều hơn và trong tường hợp này nó có tác dụng xử lí mực cũ.
Ở bước thứ hai sử dụng nước cốt chanh mang tính axit tự nhiên, không mạnh như axit thường, còn có tác dụng trung hòa cồn còn lại tạo thành một loại muối dễ dàng hòa tan trong nước.
Em có dặn bác Tuyền xả nước rửa sau mỗi lần chính là dùng áp lực nước rửa dược cặn mực còn sót.
Nói vậy chứ, em Pelika 400 của bác Tuyền hồi xuân là em cũng mừng, mà cũng thấy vui y như bác ý vậy :D
(May mà không sao chứ không em cũng ân hận cả đời :p)

Thực ra nếu tìm các hướng dẫn / khuyến cáo về cồn/rượu với bút mực thì cũng tìm bằng từ alcohol là thấy rõ rồi. Cái feed Pelikan M100 em làm hỏng là do rượu 65%, hồi đấy mua để ngâm thuốc, còn thừa dùng tạm. Em dẫn lại đây cái post về tai nạn Reform 1745 rửa cồn và post cũ của em. Trong đó cũng có hình 1 cây Montblanc khi tắm whiskey qua đêm, mà whiskey độ cồn tầm 40-45%.

Vậy nên nhựa thì không nền dùng rượu, cồn.

Xin hỏi mọi người rửa bút bằng dung dịch gì ? Rửa bút mới, thay mực.v.v... Một số trang mạng nói nước rửa bát pha loãng, một người thân của em khăng khăng là dùng cồn. Chỉ tội cây Reform giờ không ra nổi mực nữa.
Người thân của bác vui tính quá, cồn là dung môi của một số loại nhựa đấy bác, nghĩa là nếu dùng cồn để rửa bút làm từ những loại nhựa đấy thì sẽ bị tan chảy, hoặc tan chảy một phần, nhựa làm feed của Reform là một loại như thế, feed của Pelikan cũng thế, feed của Lamy thì không nhưng nếu rửa bằng cồn thì vỏ bút Lamy sẽ bị tác động 1 chút, mất độ bóng. Còn có bác tây có cây bút Montblanc, rất quý bút nên khi rửa đã ngâm vào 1 cốc whisky để qua đêm, và kết quả như hình sau :D.
p1030797.jpg

Nói chung là không nên liều rửa bằng cồn.
Cơ bản và an toàn nhất vẫn là rửa bằng nước và ngâm nước qua đêm. Nếu muốn mạnh hơn nữa thì có thể pha 1 giọt sữa tắm vào nước ngâm rửa bút, không dùng nước rửa bát vì cũng có ảnh hưởng đến feed, 1 cách khác là dung dịch amoniac 10%, ngoài ra một số hãng cũng bán dung dịch ngâm rửa bút.
Còn công nghệ cao một chút thì dùng máy rung cao tần.
Mực và cặn bẩn trong bút cũng sẽ tung ra như trong clip trên.

-------------------------------------------------------------------------------

Hehe, bác cứ yên tâm. Máy ultrasonic cleaner chỉ dùng tần số cao chứ không khuếch đại biên độ như máy mát xa đâu :D. Còn keo thì có thể được làm từ polyme vô cơ, hoặc hợp chất vô cơ-hữu cơ với công thức riêng để tạo độ kết dính đàn hồi nên khó bị đánh bật hơn nhiều so với bụi bẩn.
Keo mới thì thế, nhưng với bút cũ, cổ thì nó khô cứng lại theo thời gian rồi bác ạ. Em rửa bằng máy rung mấy mũi tên trên bút Parker với cả mấy phần tay cầm - grip section của bút Montblanc cổ dán keo hay rời ra lắm. Ngoài ra cũng tránh dùng máy rung với bút bằng celluloid, vì loại nhựa này để lâu dễ bị khô cứng đi so với ban đầu, từ có nứt vỡ nhỏ mà mắt thường không thấy được, dùng máy rung có thể làm nứt rõ ràng từ những vết nứt nhỏ đấy.
 
Sửa lần cuối:
Keo mới thì thế, nhưng với bút cũ, cổ thì nó khô cứng lại theo thời gian rồi bác ạ. Em rửa bằng máy rung mấy mũi tên trên bút Parker với cả mấy phần tay cầm - grip section của bút Montblanc cổ dán keo hay rời ra lắm. Ngoài ra cũng tránh dùng máy rung với bút bằng celluloid, vì loại nhựa này để lâu dễ bị khô cứng đi so với ban đầu, từ có nứt vỡ nhỏ mà mắt thường không thấy được, dùng máy rung có thể làm nứt rõ ràng từ những vết nứt nhỏ đấy.

Resin có phải celluloid không bác nhỉ? em thấy cũng khá nhiều cây dùng resin.
 
Em vừa mới trả lời inbox bác thì đọc được topic này, cũng mừng là bác đã sửa được bút nhưng đồng thời em cũng hết hồn vì phương pháp này.

Em xin lưu ý CỒN LÀ CHẤT CẤM ĐẦU BẢNG trong sửa chữa bút máy. Cũng may feed này làm bằng ebonite, chứ nếu bác ngâm feed mấy cây Pelikan mới vào rượu/cồn lâu như thế thì sẽ thu được một mẩu nhựa lầy nhầy, do bị cồn hòa tan. Chính em có lần làm tiêu 1 cái feed của Pelikan M100, do đang chùi cái clip bằng cồn bị dây 1 giọt vào, nhựa tan ra không rửa kịp. Có bác trên forum mình vệ sinh Reform 1745 bằng cồn và kết quả là chảy không còn rãnh dẫn mực nữa, hồi đấy em cũng có post bài cảnh báo.

Dung dịch tẩy rửa hợp lý trong trường hợp này là amoniac 10-25%, ngâm trong khoảng 15 phút.

P.S: Tên em nó là Pelikan 400 thôi bác ơi, không có chứ M ở đằng sau.

Vâng, nhưng cồn với rượu chênh nhau cả mấy chục độ bác ơi. Rượu trắng thì nặng lắm cũng chỉ đến 40% là cùng ạ. Cũng may là cái feed của em nó không bị chảy. Hehe
 
chúc mừng bác,
em là em cứ nhờ chú @steelblood là yên tâm, lọ mọ hỏng phát là tèo.
Pelikan 400 còn dễ kiếm ngòi chứ mấy hãng ko sản xuất nữa thì..... ôi thôi :D
 
máy rung này chắc em không có cơ may xài rồi, nên cứ trung thành với nước ấm và cái bát vậy. hehe.
 
Back
Top