Hiện nay, đa số người dùng đều sử dụng các thiết bị di động để duyệt web. Theo những khảo sát gần đây cho thấy thì người dùng cảm thấy việc này rất tiện lợi và họ sẵn sàng dành thời gian để duyệt web trên các thiết bị di động nhiều hơn là desktop, laptop hoặc các loại smart TV.
Nhưng trải nghiệm duyệt web trên di động thật sự rất tồi tệ, không như chúng ta vẫn thường hay nghĩ tốt về nó. Trải nghiệm tệ hại, hiệu năng nghèo nàn, thái độ chảnh chọe trước những công nghệ tối tân nhất của thời đại mới… là những “điểm cộng”. Trình duyệt Safari trên iPhone 6 Plus tỏ ra rất chậm chạp, bug xuất hiện ở khắp mọi nơi, rất hay bị crash, ngốn RAM liên tục và không thể xoay ngang được. Chrome trên Android thì khỏi phải nói, còn tệ hại hơn anh bạn Safari này nữa.
Việc duyệt web trên nền tảng di động thật sự tồi tệ và nó khiến cho các công ty truyền thông phải xuất bản thông tin lên các nền tảng khác nhau để có hiệu năng tốt hơn. Apple không cho phép bất kì ai khác xây dựng một engine duyệt web mới cho iPhone, Instant Articles thì chỉ là sự cố gắng của Facebook nhằm thoát khỏi giới hạn đó bằng cách xây dựng một hệ thống render nội dung mới – động lực chính của Facebook khi tiến hành xây dựng Instant Articles là hạ thấp thời gian tải các trang web xuống còn 8 giây trung bình cho mỗi lần thực hiện. Bạn sẽ nhận ra rằng Facebook không hề có ứng dụng nào cho desktop hay cố gắng đưa Instant Articles lên desktop, tự thân trang web đã làm tốt với các trình duyệt rồi.
“Apple News và Facebook Instant Articles là những đứa con bị ruồng bỏ của cuộc cách mạng open web”.
Cũng tương tự như trên, Apple News cho phép bạn đọc tin tức trực tiếp từ iPhone, không cần sử dụng Safari nữa. Nhiều trang web thương mại khác đều có tần suất hiển thị quảng cáo dày đặc và điều này gây nên nhiều luồng ý kiến trái chiều: chúng ta nên kì vọng rằng các nhà phát triển sẽ đầu tư vào sản phẩm của họ để có thể hiển thị web tốt hơn, nó cũng giống như là khi chúng ta kì vọng các nhà phát triển web sẽ điều chỉnh để web của họ có thể tương thích tốt hơn với các trình duyệt vậy. Nhưng ngay lúc này đây, có vẻ như cuộc đối thoại ấy đã chuyển sang đối thoại một chiều.
Và đó chính là điểm mấu chốt. Cùng với nhau, Apple News và Facebook Instant Articles là những đứa con bị ruồng bỏ của cuộc cách mạng open web: chúng là những hệ thống xuất bản tin tức không tương thích và nằm dưới quyền của các tập đoàn lớn, không ai trong 2 ứng dụng này có thể hiểu về truyền thông hay xuất bản tin tức cả. Đầu năm nay, Facebook được gọi là một phiên bản khác của AOL (American Online, công ty cung cấp dịch vụ Internet toàn cầu thuộc quản lí của tập đoàn Time Warner) vì Instant Articles ngày nay giống hệt AOL ngày trước. Apple và Facebook đang quay lưng lại với nền web để xây dựng những gì có thể thay thế cho nền web về sau, và họ đã mất 20 năm để thay thế HTML và CSS cùng với tất cả những gì họ cho là cần thiết trên nền web này.
Làm thế nào bạn có thể phát triển những thứ bạn muốn trên nền web nếu như các công cụ của Apple và Facebook hoàn toàn khác nhau?. Làm thế nào bạn có thể có một công việc khác tốt hơn?. Làm thế nào mà bạn xây dựng được các ứng dụng có tính tương tác cao?. Làm thế nào mà bạn có thể xây dựng được các loại hình quảng cáo mới khi người dùng than phiền liên tục và bạn phải núp bóng một nền tảng khác?. Làm sao bạn có thể xuất bản tin tức một cách nhanh chóng và cập nhật nó theo thời gian thực nếu bạn vướng bận rất nhiều thứ khác trong cuộc sống?. Làm thế nào bạn có thể phát huy tính sáng tạo trong lĩnh vực truyền thông nếu nỗ lực của bạn không đủ?.
“Làm thế nào bạn có thể phát huy tính sáng tạo trong lĩnh vực truyền thông nếu nỗ lực của bạn không đủ?.”
Có thể bạn nghĩ rằng tôi máy móc, cứng nhắc nhưng Facebook đã chạy năm bản Instant Articles vào ngày 13 tháng 5 vừa qua, xuất bản một đợt khác vào ngày 9 tháng 6 và lại thêm một bản vào thứ hai vừa rồi. Vậy là chúng ta có tổng cộng 7 bản trong vòng 2 tháng. Riêng trang The Verge thì tới 40 bản trong 1 ngày. Thật sự điều đó khó khăn hơn so với vẻ bề ngoài của nó và cuối cùng thì rất nhiều người đã tiêu hao sức lực suốt hàng giờ đồng hồ chỉ để hiển thị text và video lên màn hình giống như các trang web vốn làm trong nhiều năm nay. Các trang web chỉ đơn giản là xuất bản thông tin dựa trên các chuẩn dữ liệu mà bất kì ai cũng có thể build được và điều đó thật sự là một cái gì đó dễ bị đập nát. Nhưng còn sự kết hợp đầy chán nản của iPhone giữa thị trường web di động vượt trội và hiệu năng nghèo nàn mang lại cho chúng ta một cảm giác là chúng ta sẽ sẵn sàng vứt quách nó sang 1 bên bất cứ lúc nào.
Nghiêm túc mà nói thì là như vậy đấy các bạn ạ. iPhone 6 Plus có kết quả benchmark lõi đơn là 1618 và kết quả benchmark đa lõi là 2900 bằng công cụ phổ biến Geekbench. Điều này có nghĩa là nó mạnh ngang ngửa với một chiếc MacBook Air 11-inch năm 2012. Không biết bạn thì sao chứ với tôi thì nếu được lựa chọn, tôi sẽ duyệt web trên một chiếc MacBook Air 2012 hơn là iPhone của mình. Lí do duy nhất tôi dùng iPhone để duyệt web là nó rất tiện lợi, mang đi đâu và mang đi lúc nào cũng được. Nhưng ngoài ra thì tôi không có gì để khen iPhone nữa vì việc duyệt web trên MacBook tốt hơn rất nhiều.
Thậm chí tôi còn có thể quay ngược về khoảng thời gian trước nữa, xa hơn nữa. Tôi dùng một chiếc MacBook Pro 2007 (điểm Geekbench: 1200/2100) và cài đặt phiên bản mới nhất của Chrome vào đó. Hiệu năng tổng thể của nó vẫn còn nhanh hơn iPhone rất nhiều. Bạn có thể đào sâu hơn để tìm hiểu về kiến trúc khác nhau của các bộ vi xử lí giữa 3GB RAM của MacBook và 1GB RAM của iPhone. Nhưng bạn nên nhớ này: MacBook thậm chí đã xuất hiện trước iPhone cơ mà.
Hãy nhìn nhận việc này từ một góc độ hoàn toàn khác. Windows 10 sẽ ra mắt vào cuối tháng này, Microsoft đang tiến hành một chiến dịch quảng cáo lớn để biếu không cho nhiều người đang sử dụng các phiên bản cũ hơn. Điều này chưa từng có tiền lệ trong lịch sử cửa Microsoft trước đây. Tại sao lại như thế?. Vì những ứng dụng của Windows 10 có thể chạy trên nhiều thiết bị khác nhau và có cả những chiếc điện thoại Lumia trong đó nữa. Microsoft đang hi vọng rằng các nhà phát triển sẽ tạo nên một thị trường ứng dụng di động mới cho các máy chạy Windows 10, cũng như mang đến nhiều ứng dụng hơn cho Windows Phone.
Điều này gần như là thất bại.
“Các ứng dụng di động trên điện thoại là rất quan trọng vì trải nghiệm duyệt web tồi tệ hơn nhiều.”
Có nhà phát triển nào lại tiêu tốn thời gian của mình để viết một ứng dụng cho các máy tính chạy Windows mà Microsoft sẽ cải biên lại để nó chạy được trên điện thoại không chứ?. Trong khi đó họ có thể viết một ứng dụng web và nó có thể hữu ích cho cả người dùng Windows và người dùng Mac nữa. Có người nào lại đủ dũng cảm mà cài ứng dụng của America Airlines lên máy tính Windows của mình kia chứ?. Những phần mềm tệ hại của PC đã tạo ra cơ hội cho các trang web trên nền tảng di động tồn tại ngay từ ban đầu, cũng như hiệu năng của các trang web trên nền tảng di động đã tạo ra thị trường cho các ứng dụng di động hiện nay. Người đầu tiên đấu tranh với sự thật này là Steve Jobs, ông đã cố gắng thúc đẩy các nhà phát triển tạo ra các ứng dụng web và đưa lên iPhone trước khi mở cửa nền tảng để các ứng dụng tự nhiên có thể xuất hiện.
Các ứng dụng đã trở nên gần như không thích hợp trên desktop vì trải nghiệm duyệt web gần như hoàn hảo rồi, trong khi bản thân các ứng dụng sẽ trở nên quan trọng hơn trên điện thoại vì trải nghiệm duyệt web không tốt. Trông Windows 10 cứ như là một bước đệm to lớn của Microsoft vậy, nhưng nó sẽ không đạt tới cái ngưỡng đó đâu. Tôi không biết là nó có đạt tới ngưỡng đó hay không nữa.
Bây giờ tôi đang làm việc cho một công ty truyền thông và trải nghiệm duyệt web của tôi cũng chẳng khá hơn chút nào. Có đôi khi đây là lỗi của chúng ta: trang The Verge rất là phức tạp, chúng ta có lượng hình ảnh vô số kể và chúng ta chạy các mẩu quảng cáo từ một tổ hợp các mạng lưới khác nhau. Trình chơi video của chúng ta thật là phiền nhiễu (họ đang phát triển 1 cái khác tốt hơn đấy). Chúng ta có thể làm nhiều điều khác để trang The Verge của chúng ta được tải nhanh hơn, và chúng ta đang làm điều đó. Chúng ta cũng đang tiến hành thương thảo để trở thành đối tác của Apple News cũng như xuất hiện thường xuyên hơn trên Facebook Instant Articles. Chúng ta phải làm tất cả những thứ này, chúng ta phải nhận ra sự thật rằng duyệt web trên di động không thể làm thỏa mãn nhu cầu của chúng ta.
Tuy nhiên, chúng ta lại không thể sửa chữa hiệu năng trên Safari. Apple hoàn toàn ngăn cấm các công ty khác phát triển các engine để render web trên iPhone vì vậy chúng ta chỉ nên hài lòng với những gì mình đang có thôi. Nói theo một cách khác thì Safari là hiện thân của Internet Explorer ngày trước. Trên Android thì mọi thứ dường như cởi mở hơn nhiều, nhưng Google và Mozilla đã có những thỏa thuận riêng nên chúng ta không rõ là cuộc đối đầu này sẽ đến từ đâu nữa.
Đó là một công thức cho sự đình trệ, và sự đình trệ này là tất cả những gì chúng ta đang có. Nó đang dẫn dắt các tay chơi đầy quyền lực như Apple và Facebook để tạo ra các thế phẩm trong những sân chơi riêng của mình, khi chúng ta thật sự cần một nền tảng web mạnh mẽ hơn và thiết thực hơn.
Nhưng trải nghiệm duyệt web trên di động thật sự rất tồi tệ, không như chúng ta vẫn thường hay nghĩ tốt về nó. Trải nghiệm tệ hại, hiệu năng nghèo nàn, thái độ chảnh chọe trước những công nghệ tối tân nhất của thời đại mới… là những “điểm cộng”. Trình duyệt Safari trên iPhone 6 Plus tỏ ra rất chậm chạp, bug xuất hiện ở khắp mọi nơi, rất hay bị crash, ngốn RAM liên tục và không thể xoay ngang được. Chrome trên Android thì khỏi phải nói, còn tệ hại hơn anh bạn Safari này nữa.
Việc duyệt web trên nền tảng di động thật sự tồi tệ và nó khiến cho các công ty truyền thông phải xuất bản thông tin lên các nền tảng khác nhau để có hiệu năng tốt hơn. Apple không cho phép bất kì ai khác xây dựng một engine duyệt web mới cho iPhone, Instant Articles thì chỉ là sự cố gắng của Facebook nhằm thoát khỏi giới hạn đó bằng cách xây dựng một hệ thống render nội dung mới – động lực chính của Facebook khi tiến hành xây dựng Instant Articles là hạ thấp thời gian tải các trang web xuống còn 8 giây trung bình cho mỗi lần thực hiện. Bạn sẽ nhận ra rằng Facebook không hề có ứng dụng nào cho desktop hay cố gắng đưa Instant Articles lên desktop, tự thân trang web đã làm tốt với các trình duyệt rồi.
“Apple News và Facebook Instant Articles là những đứa con bị ruồng bỏ của cuộc cách mạng open web”.
Cũng tương tự như trên, Apple News cho phép bạn đọc tin tức trực tiếp từ iPhone, không cần sử dụng Safari nữa. Nhiều trang web thương mại khác đều có tần suất hiển thị quảng cáo dày đặc và điều này gây nên nhiều luồng ý kiến trái chiều: chúng ta nên kì vọng rằng các nhà phát triển sẽ đầu tư vào sản phẩm của họ để có thể hiển thị web tốt hơn, nó cũng giống như là khi chúng ta kì vọng các nhà phát triển web sẽ điều chỉnh để web của họ có thể tương thích tốt hơn với các trình duyệt vậy. Nhưng ngay lúc này đây, có vẻ như cuộc đối thoại ấy đã chuyển sang đối thoại một chiều.
Và đó chính là điểm mấu chốt. Cùng với nhau, Apple News và Facebook Instant Articles là những đứa con bị ruồng bỏ của cuộc cách mạng open web: chúng là những hệ thống xuất bản tin tức không tương thích và nằm dưới quyền của các tập đoàn lớn, không ai trong 2 ứng dụng này có thể hiểu về truyền thông hay xuất bản tin tức cả. Đầu năm nay, Facebook được gọi là một phiên bản khác của AOL (American Online, công ty cung cấp dịch vụ Internet toàn cầu thuộc quản lí của tập đoàn Time Warner) vì Instant Articles ngày nay giống hệt AOL ngày trước. Apple và Facebook đang quay lưng lại với nền web để xây dựng những gì có thể thay thế cho nền web về sau, và họ đã mất 20 năm để thay thế HTML và CSS cùng với tất cả những gì họ cho là cần thiết trên nền web này.
Làm thế nào bạn có thể phát triển những thứ bạn muốn trên nền web nếu như các công cụ của Apple và Facebook hoàn toàn khác nhau?. Làm thế nào bạn có thể có một công việc khác tốt hơn?. Làm thế nào mà bạn xây dựng được các ứng dụng có tính tương tác cao?. Làm thế nào mà bạn có thể xây dựng được các loại hình quảng cáo mới khi người dùng than phiền liên tục và bạn phải núp bóng một nền tảng khác?. Làm sao bạn có thể xuất bản tin tức một cách nhanh chóng và cập nhật nó theo thời gian thực nếu bạn vướng bận rất nhiều thứ khác trong cuộc sống?. Làm thế nào bạn có thể phát huy tính sáng tạo trong lĩnh vực truyền thông nếu nỗ lực của bạn không đủ?.
“Làm thế nào bạn có thể phát huy tính sáng tạo trong lĩnh vực truyền thông nếu nỗ lực của bạn không đủ?.”
Có thể bạn nghĩ rằng tôi máy móc, cứng nhắc nhưng Facebook đã chạy năm bản Instant Articles vào ngày 13 tháng 5 vừa qua, xuất bản một đợt khác vào ngày 9 tháng 6 và lại thêm một bản vào thứ hai vừa rồi. Vậy là chúng ta có tổng cộng 7 bản trong vòng 2 tháng. Riêng trang The Verge thì tới 40 bản trong 1 ngày. Thật sự điều đó khó khăn hơn so với vẻ bề ngoài của nó và cuối cùng thì rất nhiều người đã tiêu hao sức lực suốt hàng giờ đồng hồ chỉ để hiển thị text và video lên màn hình giống như các trang web vốn làm trong nhiều năm nay. Các trang web chỉ đơn giản là xuất bản thông tin dựa trên các chuẩn dữ liệu mà bất kì ai cũng có thể build được và điều đó thật sự là một cái gì đó dễ bị đập nát. Nhưng còn sự kết hợp đầy chán nản của iPhone giữa thị trường web di động vượt trội và hiệu năng nghèo nàn mang lại cho chúng ta một cảm giác là chúng ta sẽ sẵn sàng vứt quách nó sang 1 bên bất cứ lúc nào.
Nghiêm túc mà nói thì là như vậy đấy các bạn ạ. iPhone 6 Plus có kết quả benchmark lõi đơn là 1618 và kết quả benchmark đa lõi là 2900 bằng công cụ phổ biến Geekbench. Điều này có nghĩa là nó mạnh ngang ngửa với một chiếc MacBook Air 11-inch năm 2012. Không biết bạn thì sao chứ với tôi thì nếu được lựa chọn, tôi sẽ duyệt web trên một chiếc MacBook Air 2012 hơn là iPhone của mình. Lí do duy nhất tôi dùng iPhone để duyệt web là nó rất tiện lợi, mang đi đâu và mang đi lúc nào cũng được. Nhưng ngoài ra thì tôi không có gì để khen iPhone nữa vì việc duyệt web trên MacBook tốt hơn rất nhiều.
Thậm chí tôi còn có thể quay ngược về khoảng thời gian trước nữa, xa hơn nữa. Tôi dùng một chiếc MacBook Pro 2007 (điểm Geekbench: 1200/2100) và cài đặt phiên bản mới nhất của Chrome vào đó. Hiệu năng tổng thể của nó vẫn còn nhanh hơn iPhone rất nhiều. Bạn có thể đào sâu hơn để tìm hiểu về kiến trúc khác nhau của các bộ vi xử lí giữa 3GB RAM của MacBook và 1GB RAM của iPhone. Nhưng bạn nên nhớ này: MacBook thậm chí đã xuất hiện trước iPhone cơ mà.
Hãy nhìn nhận việc này từ một góc độ hoàn toàn khác. Windows 10 sẽ ra mắt vào cuối tháng này, Microsoft đang tiến hành một chiến dịch quảng cáo lớn để biếu không cho nhiều người đang sử dụng các phiên bản cũ hơn. Điều này chưa từng có tiền lệ trong lịch sử cửa Microsoft trước đây. Tại sao lại như thế?. Vì những ứng dụng của Windows 10 có thể chạy trên nhiều thiết bị khác nhau và có cả những chiếc điện thoại Lumia trong đó nữa. Microsoft đang hi vọng rằng các nhà phát triển sẽ tạo nên một thị trường ứng dụng di động mới cho các máy chạy Windows 10, cũng như mang đến nhiều ứng dụng hơn cho Windows Phone.
Điều này gần như là thất bại.
“Các ứng dụng di động trên điện thoại là rất quan trọng vì trải nghiệm duyệt web tồi tệ hơn nhiều.”
Có nhà phát triển nào lại tiêu tốn thời gian của mình để viết một ứng dụng cho các máy tính chạy Windows mà Microsoft sẽ cải biên lại để nó chạy được trên điện thoại không chứ?. Trong khi đó họ có thể viết một ứng dụng web và nó có thể hữu ích cho cả người dùng Windows và người dùng Mac nữa. Có người nào lại đủ dũng cảm mà cài ứng dụng của America Airlines lên máy tính Windows của mình kia chứ?. Những phần mềm tệ hại của PC đã tạo ra cơ hội cho các trang web trên nền tảng di động tồn tại ngay từ ban đầu, cũng như hiệu năng của các trang web trên nền tảng di động đã tạo ra thị trường cho các ứng dụng di động hiện nay. Người đầu tiên đấu tranh với sự thật này là Steve Jobs, ông đã cố gắng thúc đẩy các nhà phát triển tạo ra các ứng dụng web và đưa lên iPhone trước khi mở cửa nền tảng để các ứng dụng tự nhiên có thể xuất hiện.
Các ứng dụng đã trở nên gần như không thích hợp trên desktop vì trải nghiệm duyệt web gần như hoàn hảo rồi, trong khi bản thân các ứng dụng sẽ trở nên quan trọng hơn trên điện thoại vì trải nghiệm duyệt web không tốt. Trông Windows 10 cứ như là một bước đệm to lớn của Microsoft vậy, nhưng nó sẽ không đạt tới cái ngưỡng đó đâu. Tôi không biết là nó có đạt tới ngưỡng đó hay không nữa.
Bây giờ tôi đang làm việc cho một công ty truyền thông và trải nghiệm duyệt web của tôi cũng chẳng khá hơn chút nào. Có đôi khi đây là lỗi của chúng ta: trang The Verge rất là phức tạp, chúng ta có lượng hình ảnh vô số kể và chúng ta chạy các mẩu quảng cáo từ một tổ hợp các mạng lưới khác nhau. Trình chơi video của chúng ta thật là phiền nhiễu (họ đang phát triển 1 cái khác tốt hơn đấy). Chúng ta có thể làm nhiều điều khác để trang The Verge của chúng ta được tải nhanh hơn, và chúng ta đang làm điều đó. Chúng ta cũng đang tiến hành thương thảo để trở thành đối tác của Apple News cũng như xuất hiện thường xuyên hơn trên Facebook Instant Articles. Chúng ta phải làm tất cả những thứ này, chúng ta phải nhận ra sự thật rằng duyệt web trên di động không thể làm thỏa mãn nhu cầu của chúng ta.
Tuy nhiên, chúng ta lại không thể sửa chữa hiệu năng trên Safari. Apple hoàn toàn ngăn cấm các công ty khác phát triển các engine để render web trên iPhone vì vậy chúng ta chỉ nên hài lòng với những gì mình đang có thôi. Nói theo một cách khác thì Safari là hiện thân của Internet Explorer ngày trước. Trên Android thì mọi thứ dường như cởi mở hơn nhiều, nhưng Google và Mozilla đã có những thỏa thuận riêng nên chúng ta không rõ là cuộc đối đầu này sẽ đến từ đâu nữa.
Đó là một công thức cho sự đình trệ, và sự đình trệ này là tất cả những gì chúng ta đang có. Nó đang dẫn dắt các tay chơi đầy quyền lực như Apple và Facebook để tạo ra các thế phẩm trong những sân chơi riêng của mình, khi chúng ta thật sự cần một nền tảng web mạnh mẽ hơn và thiết thực hơn.
Sửa lần cuối:
)
