HN và những điều không thể lẫn (cont.)

[voduy]

Thực ra cũng không muốn post lắm. Nhưng rồi suy nghĩ của một người sắp xa HÀ NỘI trong 1 thời gian dài. Nên lại mạnh dạn post tiếp tục về chủ đề này. Với mong muốn đc bày tỏ tình cảm với HA NỘI, cũng như các members của HHVN ở những nơi khác có thể hiểu thêm về thủ đô ta.

@all: mong mọi người ủng hộ, nhớ là ủng hộ thôi nhé.

Ngàn năm Tháp Bút Đài Nghiên còn mãi...

háp Bút - Đài Nghiên bên Hồ Hoàn Kiếm và niên lão Tả Thanh Thiên

Chẳng có Thủ đô nào trên thế giới lấy "Đài Nghiên, Tháp Bút" làm biểu tượng một cách hùng hồn, kiêu hãnh như Thủ đô Hà Nội của chúng ta. Sự độc đáo này buộc ta phải nghĩ suy và đặt câu hỏi:
- Ai đã sáng tạo ra cụm kiến trúc đầy ý nghĩa này?
- Vì sao người ấy lại chọn biểu tượng "Đài Nghiên, Tháp Bút"?

Người dựng nên Đài Nghiên, Tháp Bút là Nguyễn Văn Siêu (1799 - 1872). Năm 1865, Nguyễn Văn Siêu đứng ra vận động người Hà Nội trùng tu đền Ngọc Sơn, cầu Thê Húc và xây thêm Đài Nghiên, Tháp Bút, đắp núi Độc Tôn, tạo thành một cụm kiến trúc chứa đậm tâm hồn, tư tưởng của kẻ sĩ Bắc Hà. Đền Ngọc Sơn được xây trên đảo Ngọc - Hồ Gươm, ôm ấp trong nó những giá trị văn hóa, lịch sử. Năm 1056, nơi đây cây cỏ tốt tươi, nước xanh ánh ngọc, tỏa bình minh rạng ngời bảy sắc cầu vồng, chim trời sà xuống tưng bừng reo ca, trăm hoa đua nở, hương bay thơm gió mát lành… Dường như thần thánh cũng ngự về, độ phúc, lộc cho người hiền chung sống an vui. Dân gian gọi là hồ Lục Thủy, bởi trời mây, non nước, cây lá, tụ hội thành một vùng xanh lục. Vua Lý Công Uẩn đã chọn nơi đây dựng chùa Sùng Khánh để cúng tế trời đất, cầu mưa thuận gió hòa, cầu hòa bình, an vui cho xã tắc. Đời Trần, hồ Lục Thủy là nơi tập trận chống quân Mông. Thế kỷ 15, hồ Lục Thủy có thêm truyền thuyết Lê Lợi trả gươm cho rùa thần, gửi gắm khát vọng hòa bình của dân ta. Câu chuyện trả gươm ắt do kẻ sĩ sáng tác để lưu truyền vạn đại. Hồ Lục Thủy đổi thành hồ Hoàn Kiếm hay hồ Trả Gươm, tên hồ chính là lời kêu gọi Hòa bình. Giữa thế kỷ 15 trở đi, vua Lê Thánh Tông thường đến đảo Ngọc ngắm gió trăng, vui chơi cùng dân chúng. Đến thời mạt vận, chúa Trịnh xây cung Khánh Thụy trên đảo Ngọc làm nơi đàng điếm. Họ Trịnh mất ngôi, ly cung, biệt điện, đền đài quanh Hồ Gươm bị phá hủy. Năm 1842, ông Tín Trai xây ngôi đền nhỏ trên nền cung Khánh Thuỵ đổ nát, đặt bàn thờ Trần Hưng Đạo, thờ thần chủ văn học Văn Xương, thờ Lã Đồng Tân, vị tiên có tài chữa bệnh cứu người. Ngôi đền Ngọc Sơn thành nơi kẻ sĩ Bắc Hà "khuyên người ta làm điều lành, khuyến học, khuyến thiện".

Nguyễn Văn Siêu quê ở làng Kim Lũ, Thanh Trì - Hà Nội. Năm hai mươi sáu tuổi, ông lều chõng đi thi, đỗ Á nguyên, nhưng không ra làm quan, ở nhà đọc sách và dạy trẻ. Ông kết thân bạn tâm giao với Cao Bá Quát, kém ông 10 tuổi. Hai người thường đối đáp văn chương rất giỏi nên được gọi là thần Siêu - thánh Quát. Năm 1839, hai ông khăn gói vào Huế thi Hội. Cao Bá Quát thi hỏng (vì chữ xấu, nhưng người ta bảo ông nói thẳng làm phật ý vua Minh Mạng). Nguyễn Văn Siêu đỗ phó bảng, được bổ làm chủ sự bộ lễ, sau được thăng viên ngoại lang. Thiệu Trị nối ngôi, biết tài "thần Siêu" nên chuyển vào nội các làm Thừa chỉ, kiêm dạy các hoàng tử Hồng Bảo, Hồng Nhậm… Năm 1847 Hồng Nhậm lên ngôi (Tự Đức). Năm 1849, ông Siêu được cử đi sứ nhà Thanh. Tự Đức dặn: "Khanh học vấn uyên bác, đi chuyến này sang sứ, xem xét núi sông, phong tục, ghi chép kỹ, khi về tiến lãm".

Về nước năm 1850, thần Siêu dâng quyển "Vạn lý tập dịch trình tấu thảo" được phong Học sĩ ở viện tập hiền. Năm sau ông ra làm án sát Hà Tĩnh, rồi án sát Hưng Yên kiêm chức tuần phủ. Dân chúng đói khổ, vỡ đê, lụt lội, ông gửi về Tự Đức một sớ điều trần. Không hợp ý vua, ông bị giáng chức. Năm 1854, ông đệ sớ từ quan, về sống ở Hà Nội, dạy học và soạn sách…

Cao Bá Quát không chịu đựng nổi cảnh vào luồn ra cúi dưới mái nhà thấp của cung đình Huế thời Tự Đức nên cũng từ quan về Sơn Tây, cùng dân chống lại triều đình. Thánh Quát chết, thần Siêu khóc họ Cao, thẹn cho mình không đủ sức làm như bạn:

Hoa sáng với bụi đời
Thì lòng ta chẳng thích
Noi xưa vượt thói thường
Thì sức ta không kịp…
Tiến bước trong cảnh lui
Giữ sinh tồn muôn vật.

Vì vậy ông đã dứng ra sửa sang ngôi đền Ngọc Sơn, bắc lại nhịp cầu Thê Húc, đắp núi Độc Tôn và xây trên đó ngọn Tháp Bút 5 tầng, ngòi bút nhọn vươn thẳng lên trời cao, thênh thang chạm tới mặt trời, trăng sao, vũ trụ, với ba chữ "Tả Thanh Thiên" (tức là viết lên trời xanh). Ba chữ đó như một sự thách đố cung đình. Nó khẳng định học vấn và trí tuệ sẽ dẫn con người vươn tới hạnh phúc, áo cơm, độc lập tự cường, dân chủ - văn minh… Tháp Bút nhọn đâm thẳng lên trời xây tại Hồ Gươm cách đây 139 năm, có thể ví với lối kiến trúc gô-tích ở châu Âu thế kỷ 7 - 15, vận dụng hình cung nhọn làm trần thánh đường và nhà thờ, tượng trưng cho sự rạch xé rào, giải phóng tư tưởng ra khỏi vòng vây trói buộc. Tháp Bút còn là một lời tiên tri cho thời đại mạng thông tin điện tử toàn cầu.

Thần Siêu ơi! Ngày nay con cháu ngài đã có chữ viết riêng và như mong ước của ngài, tiếng Việt linh diệu đã vút lên trên các tầng trời, nối tư tưởng của chúng con với toàn nhân loại. Hằng ngày chúng con vẫn viết lên trời xanh ở mọi chốn mọi nơi. Còn có niềm vui hạnh phúc nào bằng!

Thần Siêu xây bên cạnh Tháp Bút một Đài Nghiên. Đó là một cái cửa cuốn trên có bê một cái nghiên bằng đá tạo theo hình nửa quả đào. Ở thành Nghiên có khắc bài minh do thần Siêu soạn, với ý tứ rằng: Xưa lấy hốc đất làm nghiên, nay phải có một cái nghiên lớn, tách từ đá ra, để đứng bên mà nghiền ngẫm. Cái Nghiên chẳng có hình dáng, không vuông, không tròn, không cao, không thấp, ở ngôi chính giữa, cúi soi hồ Gươm, ngửa trông gò Bút đá, ứng vào sao Thai mà làm ra mọi biến đổi, ngậm nguyên khí mà mài hư không, dùng vào mọi việc thật kỳ diệu.

Thần Siêu ơi! Ngài đã dạy chúng con: Chữ nghĩa chính là "thần" (hay tư tưởng cao đẹp và trí tuệ, nguyên khí của con người, hòa trong vũ trụ, là thần) nó sẽ biến đổi không ngừng mà làm ra lúa, ngô, cây, quả, nhà cửa, đền đài, bệnh viện, trường học, công viên, nghệ thuật, tàu thủy, xe hỏa, máy bay, tàu vũ trụ… mà đi khắp tận cùng thế giới, mà lên tận sao Hỏa, sao Kim…

Thần Siêu ơi! Chính bởi cái "thần" ấy mà Đài Nghiên, Tháp Bút mãi mãi sừng sững đứng giữa hồ Gươm. Nắng, mưa, gió, bão, sấm chớp, đạn bom, đêm tối, sương mờ… càng làm cho Đài Nghiên, Tháp Bút vững vàng nhả chữ lên trời xanh. Chẳng ai có thể cắt nghĩa được sự kỳ diệu này!

(st)

 

[voduy]

Cà phê quán- Một góc văn hoá Hà Nội

Hà Nội có bao nhiêu quán cà phê? Câu hỏi thật khó trả lời bởi không ai có đủ thời gian và sự kiên nhẫn để đếm cả. Khắp dọc các con phố hay heo hút trong ngõ nhỏ, phố nhỏ, đâu đâu cũng có quán và có thể chỉ cần một vài cái ghế con con, cái bàn mộc mạc trên vỉa hè với cái phin cà phê nhỏ tí tách cũng có thể đặt nên 3 chữ Cà phê quán...


Cũng giống như phở bò - Cà phê được tiếp nhận và bổ sung vào văn hoá ẩm thực Hà Nội từ thời Pháp thuộc. Theo sự thăng trầm của năm tháng, cái thứ nước đen đen, đắng đắng “lai căng” mà các cụ vẫn kêu là “không bằng một góc của chè tươi” đã hiện hữu trong cuộc sống của người Hà thành như một nét tính cách tinh tế khó phai mờ.

user posted image

Nằm trong tốp những quán lâu đời ở Hà Nội có thể kể đến là cà phê Giảng và cà phê Nhân, xuất hiện từ những năm 30 với khẩu vị theo “gu” của người Pháp (rang hạt cà phê với bơ) ngày nay người ta đã biết đến dây chuyền quán cà phê với cái tên độc quyền “Trung nguyên” rải khắp từ Nam Trung Bắc bộ. Tuy nhiên cái hồn Hà Nội lắng đọng vẫn hiện hữu đâu đây, né tránh cái ồn ào sôi động của cuộc sống hiện đại với nhạc La tinh, nhạc Thái, nhạc Hàn... mắt nâu môi trầm..., cái hồn ấy ẩn sâu trong từng tách cà phê có bàn tài tay tài hoa và cốt cách thanh lịch của người Hà thành pha chế. Có thể chỉ đơn thuần là tách cà phê đen hay cầu kỳ như tách cà phê trứng của Giảng, nhưng một trong những cái làm nên sự độc đáo của cà phê Hà Nội lại chính là khung cảnh của quán.

Giữa khu phố Hàng Gai đông đúc, nằm ẩn sâu trong một ngõ nhỏ phố cổ bên trong cửa hàng bán đồ lưu niệm dành cho khách nước ngoài, lần theo một lối đi chênh vênh dài và tối là một không gian rất Hà nội, nơi mà mọi thứ: thời gian và không gian đều lắng đọng. Cái ốc đảo tưởng chừng như vô danh ấy với những chậu hoa sen, những chú chim bồ câu, những bức tranh, những hoành phi câu đối, những bonsai cây cảnh đậm nét Tràng An và những đồ giả cổ bày nghiêng ngả là nơi con người gặp gỡ nhau, cảm nhận cái hạnh phúc tiêu phí thời gian bên những tách cà phê như một nữ nhà báo người Mỹ đã từng nhận xét. Những giọt nước nóng rẫy đi qua cái phin nhỏ bé, rỏ xuống cốc tí tách, có tiếng trở mình của thời gian, tiếng cười như cố nén của ai đó không muốn phá vỡ cái trầm tĩnh của không gian làm hồn ta cảm thấy thư thái và yên bình đến lạ. Bàn thì nhỏ, ghế cũng nhỏ nhưng không gian mênh mang nhìn ra hồ Hoàn kiếm mùa đông lá rũ, mùa hè xao xác gió, mùa xuân hoa lá chuyển mình khoe sắc, mùa thu lộc vừng vàng cả đất trời..., khiến người đi người ở dùng dằng mãi không thôi.

Cái nghi lễ đợi chờ đã khiến cho tách cà phê Hà Nội trở nên đặc biệt, cho dù nghi lễ đó diễn ra ở trong một nhà hàng, khách sạn cao sang hay chỉ nơi vỉa hè góc phố. Nhưng cũng có lẽ vì tính chất chất đặc biệt đó, cà phê pha phin hiếm khi xuất hiện trong các nhà hàng, khách sạn lớn (mà có thì cũng phải yêu cầu người phục vụ rất cụ thể). ở những nơi đó thời gian được tính toán bằng đồng đô la và sự nhàn rỗi được đánh giá là hoang phí thì một tách cà phê uống liền 3 trong 1 đảm bảo đủ chất cho một ngày lao động tiêu phí nhiều nơ ron thần kinh trở nên đáng giá hơn hẳn.

Có người lại mê mẩn một góc trời tại Highland cà phê, cái quán cà phê góc Hàng Khay - Bà Triệu - Tràng Thi - Lê Thái Tổ. Khung cảnh ở đây rất dễ chịu, mang phong cách cafe vỉa hè của Pháp với chủ quán là một Việt kiều. Ngồi ở đây, con người dường như có thể tương tác trực tiếp với không gian, với cỏ cây hoa lá. Những biến đổi tưởng như là tinh tế nhất của đất trời lúc giao mùa cũng có thể tác động tới từng tế bào, và tách cà phê nâu thật thơm, thật ấm hệt như một xúc tác êm dịu nhất khiến mọi cảm giác trở nên rõ ràng hơn, chân thật hơn.

Dọc con đường Lê Văn Hưu và Nguyễn Du ta vẫn thấy thơm nồng nàn và ngọt ngào hương vị cà phê say. Cái hương vị ấy lan toả trong không gian, quấn quýt người đi lại. Dù bận rộn ta vẫn không thể kìm lòng ghé qua cà phê Mai, cà phê Hằng, hay đơn giản chỉ là ngồi ngay trên vỉa hè Nguyễn Du với cái quán đơn độc ba chữ “quán cà phê” và anh chủ quán có quá khứ bất hảo nhưng cung cách phục vụ thì thật lành.

Như một góc hồn Hà Nội còn sót lại, cà phê Lâm phố Nguyễn Hữu Hân hiện hữu như những bức tranh Phái treo trên tường, vừa xa xăm, vừa hoài cổ. Nằm ở số 60 Nguyễn Hữu Huân, căn nhà mái ngói đỏ trông rất cũ kỹ, mộc mạc. Xung quanh bốn bức tường ken đặc tranh với đủ chất liệu kích cỡ. Hầu hết những bức tranh này được vẽ từ những năm 70-71 của các danh họa Nguyễn Sáng, Văn Cao, Nguyễn Tuân, Nguyên Hồng. Có lẽ từ xa xưa, tách cà phê ở đây đã thật nóng, thật thơm truyền bao cảm hứng cho các hoạ sỹ, và những bức tranh trên tường đã minh chưúng cho sức hút kỳ diệu đó. Bao bậc thầy hoạ sỹ đã qua đây và dùng tranh của mình để đổi lấy tách cà phê thơm ngon. Nơi đây đã từng là mái ấm, chốn qua lại gặp gỡ của nhiều văn nghệ sĩ như cụ Nguyễn Tuân, Bùi Xuân Phái, Nguyễn Sáng, Văn Cao, Tô Ngọc Vân. Nhiều người đã băn khoăn tự hỏi tranh đã làm nên cà phê Lâm hay cà phê Lâm đã làm nên tranh. Tuy vậy từ ngày cụ Lâm mất đi, quán không còn giữ được nét quyến rũ như xưa. Tranh thì vẫn vậy, cà phê cũng vậy và quán không có nhiều sự đổi khác nhưng dường như lòng người nhạt đi nhiều lắm.

Người Hà Nội đến quán cà phê không chỉ để uống mà còn để giao lưu, gặp gỡ. Có thể vì thế cái câu “cà phê đi” đã được thay thế cho “miếng trầu là đầu câu chuyện” của các cụ ngày xưa. Có điều là lạ là hầu như không mấy quán café có không khí ồn ào náo nhiệt. Người rì rầm trao đổi, bàn bạc, ngưòi lại trầm tư lơ đãng, người đắm mình trong một tờ báo ưa thích. Không ai can thiệp hay tò mò để ý tới ai. Khác hẳn với Trung Nguyên cà phê hay các hàng cà phê- sinh tố khác. Một không khí trầm, ấm cúng nhưng cũng rất riêng tư. Có lẽ sắc nâu và vị càfe đắng khiến người ta trầm hơn, tạm thời lắng xuống những lo toan vất vả của đời thường. Qua làn khói mỏng nhẹ và thơm nồng nàn, nhìn sâu vào đôi mắt nhau ta như thoáng gặp cả trời Hà Nội đẹp lãng mạn và đắm say.

Những đợt gió heo may đã bắt đầu tràn về miền Bắc, người Hà Nội đã thoáng chút rùng mình trong buổi sáng trong veo hoặc buổi chiều trầm buồn của tiết trời lập thu. Những lúc đó ta bồng như mơ về một góc nhỏ ấm áp, có tiếng nhỏ tí tách của giọt cà phê, có tiếng cười lao xao và có cả câu thơ như tình cờ trên vách quán:
Này em, quán xá chỉ có vậy
Lưng chạm lưng và tay chạm tay
Chạm cả hờn ghen trong ánh mắt
Vô tình ai đang ngồi bên ai

 

[voduy]

HÀ NỘI qua những tấm hình

Hồ Gươm, Trái tim của Thủ Đô

Tháp Rùa

Hồ Tây

 

[voduy]

HÀ NỘI qua những con phố

Phố Thuỵ Khuê yên tĩnh về đêm

Phố Phan Đình Phùng ngập lá vàng rơi

 

[PTWOP]

Ủa, voduy là mrdungx bên xóm n.hiếp ảnh hả. Chào đồng đội cái nhỉ

 

[dienthai]

Hồ Hoàn Kiếm nhìn từ trên trời xuống:

 

[tuananh2005]

em thấy cái tháp rùa ở post #3 đẹp, trông đơn sơ, mỗi tội nhìn kỹ thấy xung quanh lô nhô toàn đèn chiếu, không hiểu kiến trúc với thẩm mỹ ở đâu nữa,

đang một bãi cỏ dưới chân tháp thì nhô lên 1 lũ đen đen, mọc lung tung, trời ơi sao nhìn thấy tức quá,

 

[dienthai]

Cái hay của bức ảnh là chọn được góc chụp gần như không giống ai, nhìn rất lạ!
Không biết bao nhiêu thợ chụp đã chớp nó với hàng nghìn bức rồi!
Bản thân cái tháp này được đặt vào một vị trí quá đẹp, được các thế hệ sau không ngừng tô điểm. Thử tưởng tượng Hồ gươm mà không có Tháp Rùa thì thế nào?
@tuananh2005 viết:
em thấy cái tháp rùa ở post #3 đẹp, trông đơn sơ, mỗi tội nhìn kỹ thấy xung quanh lô nhô toàn đèn chiếu, không hiểu kiến trúc với thẩm mỹ ở đâu nữa,
Bạn có thẩm mỹ hơi khó tính đấy. Bạn hãy nhìn kỹ tổng thể tháp rùa xem nó thật xứng đáng với những cái bạn gọi là "lô nhô", "đen đen", "mọc lung tung" đấy!

 

[voduy]

nhờ có mấy "con quạ" mà bác nói thi tháp Rùa về đêm mới đc thế này , nên cũng fải thông cảm 1 chút

Hồ Gươm với những góc nhìn khác nhau

Hồ Gươm năm 1993

(sưu tầm)

 

[voduy]

Mùa thu HÀ NỘI

 

[dalton]

Bác Voduy làm chùm series tổng hợp HN thật tuyệt vời. :x
HN quá đẹp nên chưa bao giờ muốn xa và có ý định xa HN.

 

[dathoangcsg]

mấy bro làm tui nhớ HN quá!
chắc tết này ra HN ăn tết quá!

 

[baosman]

Đẹp wa...............................

 

[tuananh2005]

em không nói nó xứng đáng hay không (người ta có thể để đèn chui xuống 1 cái lỗ dưới đất chẳng hạn sẽ hay hơn không), em nói là nhìn cái tháp Rùa không biết có dùng kỹ thuật xử lý gì không nhưng trông có vẻ rất xưa cũ với cái màu xanh nhạt nhạt (gọi là hiệu ứng Xanhpia à ) mà lại đi nhô lên 1 lũ đèn chiếu,

tất nhiên đây là ảnh mới rồi, cái ôto màu trắng bên trái chắc là Lacetti hay Altis gì đó thì phải , nhìn cái đuôi xe em đoán vậy,

 

[NDKhanh]

He he, cái cây phượng già xà xuống mặt hồ ở trên kô biết bao nhiêu bác chụp Tháp Rùa qua cái khe của nó rùi. Em cũng đã từng làm mấy "pô".
Cũng hay nhỉ

 

[CADman]

Chụp đẹp quá !!! Quả là con mắt nghệ thuật ! Mình thích tấm ảnh Thu HN ( học sinh đến trường-các tia nắng )

Xin lỗi bác Voduy cho em hỏi ngoài lề chút : Bác dùng máy ảnh gì vậy ? Giá cả báo nhiêu ?
Em mê quá...