Không có chuyện bão Chanchu "đột ngột đổi hướng"

[tungnt]

Không có chuyện bão Chanchu "đột ngột đổi hướng"
Những ngày qua, dư luận đã đặt rất nhiều câu hỏi về công tác dự báo đường đi bão Chanchu, do Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn trung ương thực hiện. Tại sao việc dự báo của Việt Nam lại có nhiều khác biệt so với các đài khu vực khác như Philippines, Hawaii, Hong Kong, hải quân Mỹ...?

Sự khác biệt đó thể hiện ở bản đồ dự báo hướng đi bão Chanchu của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn VN và của Đài Khí tượng Hong Kong.

Ngay từ tối 12/5, khi tâm bão còn ở Philippines, Đài Khí tượng Hong Kong đã dự báo đường đi của bão Chanchu: không đổ bộ vào VN. (Hình ảnh lúc: 20h ngày 12/5)

Trong khi đó, vào sáng 14/5, mặc dù dự báo muộn hơn, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn trung ương (VN) lại cho rằng bão Chanchu “trong 24 giờ tới sẽ di chuyển theo hướng tây tây bắc”. Trung tâm cũng dự báo đường đi của bão là hướng thẳng vào VN. (Ảnh chụp: 3h30 ngày 14/5)

Lúc 20h ngày 13/5, Đài Khí tượng Hong Kong và các đài khí tượng trong khu vực đã xác định đường đi của bão Chanchu là hướng thẳng lên phía bắc, vào vùng biển giữa đảo Hải Nam và Đài Loan. (Ảnh: 20h ngày 13/5)

Bản tin vào lúc 3h30 ngày 15/5 (tức là gần 2 ngày so với các đài khác) của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn VN vẫn đưa ra một dự báo: “Tâm bão cách bờ biển Quảng Ngãi - Phú Yên 690km về phía đông. Dự báo trong 24 giờ tới, bão sẽ di chuyển theo hướng giữa tây tây bắc và tây bắc”. Và theo bản đồ dự báo đường đi cơn bão Chanchu của trung tâm, bão sẽ hướng thẳng vào đảo Hải Nam.

20h ngày 14/5, Đài Khí tượng Hong Kong và các đài khí tượng khu vực tiếp tục dự báo đường đi bão Chanchu theo lộ trình cũ (lộ trình dự báo này sau đó đã được xác định là gần đúng với đường đi thực tế của bão).

Trong bản tin phát lúc 9h30 ngày 15/5, đã có sự “đột ngột thay đổi” trong dự báo của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn VN. Đối chiếu bản đồ dự báo đường đi của bão do trung tâm phát lúc 3h30 và 9h30, chúng ta có thể thấy rõ sự thay đổi đó là rất đáng kinh ngạc. Thật hiếm thấy dự báo lộ trình bão nào lại được “bẻ cua đột ngột” như thế.

Là những người theo dõi sát sao và xử lý thông tin về cơn bão Chanchu, chúng tôi có thể khẳng định là hoàn toàn không có chuyện cơn bão này “đột ngột chuyển hướng”, mà sự chuyển hướng đó đã được dự báo rõ ràng từ sớm của các đài khí tượng khu vực.

Đối với câu hỏi đáng kinh ngạc về sự khác biệt giữa dự báo của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn trung ương và các đài khí tượng khu vực khác, chúng tôi xin không đưa ra kết luận gì. Việc đó là của các nhà khoa học, của ngành khí tượng thủy văn và phòng chống lụt bão. Nhưng kiểu dự báo bão “chắc ăn” chỉ trong 24 giờ tới cần phải xem xét lại ngay, vì nó đã và sẽ dẫn tới những tình huống nguy hiểm chết người.

Và chúng tôi muốn nói thêm rằng: 10 năm trước, sau cái chết của hàng trăm ngư dân Hậu Lộc (Thanh Hóa), chúng ta đã học được những bài học đau đớn về dự báo thời tiết và cứu nạn trên biển. Còn bây giờ, tức 10 năm sau, chúng ta lại sẽ học được bài học gì, và quan trọng hơn, sẽ làm gì, làm gì để “thảm họa Chanchu” không quay trở lại nữa!

http://www5.dantri.com.vn/Sukien/2006/5/119465.vip

del

 

[pvnguyen]

Cài này hay và đáng để suy nghĩ hơn nè :
http://www2.thanhnien.com.vn/Chaobuoisang/2006/5/25/149684.tno


Gửi bà Phó giám đốc Trung tâm khí tượng thủy văn trung ương

Điều gì tôi được biết, sau khi đọc bài trả lời phỏng vấn của bà Phó giám đốc Trung tâm khí tượng thủy văn (Báo Tiền Phong, ngày 23/5/2006)? Đó là:

1- Trung tâm khí tượng thủy văn T.Ư đã làm đúng quy chế báo bão lũ và khi báo cáo tiến trình báo bão lũ thì chưa có ý kiến gì phê phán công việc của Trung tâm cả.
Lãnh đạo Chính phủ không phải là các nhà khí tượng. Tôi tin lãnh đạo Chính phủ ra quy chế trên cơ sở dự thảo của cấp ngành chủ quản, có thẩm định của các đơn vị khác. Không ai biết rõ hơn ngành chủ quản quy chế ấy có đủ hay chưa đủ đối với thực tế cuộc sống.

Có hiện thực là ngư dân Việt Nam (vào lúc này còn chưa rõ bao nhiêu) đã không thoát chết, kể cả khi họ qua sóng VOV vẫn nghe các bản báo bão ấy.

2- Trung tâm biết là quy luật phổ biến của các cơn bão sớm là không đổ bộ vào Việt Nam mà thường đổi hướng quặt lên phía Bắc, nhưng Trung tâm không thể và không dám chắc điều này, vì lẽ cũng có trường hợp hiếm gặp là bão không ngoặt lên phía Bắc (bà dẫn ra ví dụ là cơn bão năm 1989).

Và có hiện thực là ngư dân VN không thoát chết khi cơn bão số 1 đã làm đúng cái "thông lệ" của các cơn bão sớm, vì họ chạy về chỗ mà theo thông lệ bão sẽ ngoặt lên.

3- Các Trung tâm dự báo của quốc tế đều giống nhau là họ dự báo rất sớm khả năng bão Chanchu sẽ đổi hướng lên phía Bắc cao hơn là giữ hướng đổ vào Việt Nam, Trung tâm khí tượng thủy văn T.Ư biết các dự báo trên, nhưng không dám báo về khả năng này, vì như bà nói, các trung tâm quốc tế kia cũng không khẳng định chắc chắn bão sẽ chuyển hướng, mà Trung tâm Việt Nam thì muốn dự báo "có xác suất lớn nhất".

Điều này khá mỉa mai, thưa bà Phó giám đốc. Theo tôi, về bản chất, Trung tâm VN đã không dự báo cái gì cả, mà thực ra chỉ thông báo hướng bão đang đi, nó đi đến đâu thông báo đến đó. Tôi đã đọc thấy có trung tâm ngày 13.3 đã khẳng định xác suất bão đổ về phía Hồng Kông lớn hơn là giữ hướng vào Việt Nam. (Đây là những dòng nguyên gốc tiếng Anh mà người ta đã gửi cho tôi, trích từ đường dẫn của một trung tâm dự báo châu Á: About the track, the most probable track at this moment is that the typhoon later make a northward turn to move toward Hong Kong, than that the typhoon will keep its current track toward Vietnam-link: http://agora.ex.nii.ac.jp).

Đấy là dự báo. Còn Trung tâm khí tượng VN có hết các thông tin tham khảo này nhưng đợi đến ngày 15.5, khi bão rõ ràng chuyển hướng rồi mới báo, thì đó không là dự báo, đó là thông báo. Bão đi đến đâu,"dự báo" đến đó thì quả là cách dự báo có "xác suất lớn nhất"!

Và có hiện thực là ngư dân Việt Nam không thoát chết vì đài khí tượng nhà làm việc theo "xác suất lớn nhất".

4- Chanchu đổi hướng thước thợ ngoặt lên phía Bắc từ 1 giờ sáng đến 13 giờ cùng ngày. Trung tâm VN ra tin báo về sự đổi hướng này lúc 9 giờ 30 phút. Tức là 8,5 giờ kể từ lúc bão đã bắt đầu đổi hướng. 8,5 giờ để trung tâm của bà có thể "nhận thấy bão có nhiều khả năng chuyển hướng lên phía bắc" và "dự báo khả năng này". Lại dự báo - một từ tôi cho là dùng không đúng chút nào.

8 tiếng rưỡi, nếu thuyền ngư dân chỉ chạy được 3-4 hải lý/giờ, thì có thể vượt được 25,5-34 hải lý, hay 41-54 km. Cũng có thể chạy được nhanh hơn. Như vậy là gần thoát khỏi khu vực bán kính 400 km gió cấp 6-8 như bà nói. Đó là lúc mỗi km xa khỏi tâm bão đồng nghĩa xa khỏi cái chết.

Nhưng hiện thực là nhiều ngư dân đã không thoát chết, vì chỉ sau 9h30 ngày 15/5 họ mới có thể nhận được dự báo, không còn nghi ngờ gì cả, hết sức chắc chắn này của Trung tâm.

5- Có thể đưa ra dự báo về các khả năng khác nhau đường đi của bão (ví dụ như có thể cảnh báo Chanchu có thể đi hướng Tây Tây Bắc - Tây Bắc nhưng cũng có khả năng ngoặt lên hướng Bắc), và bà Phó giám đốc cũng nói rằng "tôi đồng ý là có thêm thông tin ấy hẳn sẽ có ích hơn cho ngư dân”. Nhưng Trung tâm không làm thế vì sợ đưa ra hơn một khả năng thì các cơ quan có trách nhiệm "không biết xử lý thế nào". Và bà cho rằng "nói thế thì vô cùng lắm"!

Chúng ta đang nói đến chuyện dự báo hai khả năng, chứ không phải vô cùng các khả năng. Theo thiển nghĩ của tôi, nếu vấn đề đặt ra là có thể có họa từ hai phía, người ta sẽ biết cách chạy về phía thứ ba, chạy được chừng nào hay chừng đó. Và chạy được, bởi từ ngày 13 đến ngày 17 là khá xa.

Mỗi đứa bé không có "vô cùng" các người cha đi biển. Mỗi người mẹ không có "vô cùng" các người con đi biển. Và mỗi người vợ cũng không có "vô cùng" người chồng đi biển. Và hiện thực xảy ra là những người cha, người chồng, người con ấy đã không thoát chết.

Vâng, tôi đồng ý rằng: kể cả trong trường hợp cơ quan khoa học kỹ thuật,cơ quan quản lý làm hết sức mình, làm thật tốt công việc của mình, vẫn có thể họ không thoát chết. Nhưng trong trường hợp này, tôi vẫn xin được biết:

- Ai có trách nhiệm tham mưu cho lãnh đạo Chính phủ ra quy chế? Và ai có nhiệm vụ đề xuất sửa đổi quy chế, nếu rõ ràng nó lạc hậu? Bão vào đến biển Đông là bão xa, nhưng ngư dân lại đánh bắt cá ở ngoài biển Đông thì với họ bão - đồng nghĩa nguy cơ đối mặt với cái chết - là xa hay gần? Họ bắt đầu đánh bắt xa bờ từ bao giờ, từ hôm qua, từ năm ngoái hay sao? Chính phủ có cấm việc đưa ra một đề nghị sửa quy chế nhằm cho dân an toàn hơn? Sửa một quy chế mất bao nhiêu thời gian?

- Quy chế báo bão lũ có cấm việc đưa ra hơn một khả năng, nếu các thông tin của thế giới đưa ra hai khả năng khác nhau đường đi của cơn bão, và nếu quy luật bão sớm là thường đổi hướng?

- Tại sao, quy chế nào cấm chúng ta làm cái việc mà tâm trí chúng ta, kiến thức, hiểu biết của chúng ta mách bảo rằng đó là "hẳn sẽ có ích hơn cho ngư dân"?
Điều cuối tôi xin thưa với bà:

Không nói đến những người không muốn làm việc, không làm việc. Chỉ giới hạn trong những người tận tụy thật sự, cố gắng thực sự với công việc, thì vẫn có hai cách làm việc.

Cách thứ nhất: Làm việc sao cho không ai có thể nói mình có sai sót, mình có khuyết điểm. Mục đích đó dẫn đến cách nghĩ, cách hành xử: Làm như quy chế, không mạo hiểm, lấy cái không sai, cái đúng, đủ như quy chế làm nguyên tắc hàng đầu và duy nhất.

Cách thứ hai: Làm sao để lợi nhất cho mọi người, làm sao hiệu quả cuối cùng đạt được trong chừng mực tối đa có thể. Mục đích đó dẫn đến cách hành xử: Làm theo quy chế, nhưng thấy quy chế chưa đủ thì tích cực đề xuất một quy chế khác, chưa đề xuất được hoặc chưa kịp thì tận dụng mọi khả năng trong khuôn khổ quy chế đang có để làm hết những gì mình có thể, hoặc còn trên mức có thể thông thường chút nào hay chút đó. Bởi một ly vượt lên đó có thể rất đáng giá - có khi là giá sinh mạng - đối với người khác. Rồi ngay sau đó kiên trì đề xuất, kiên trì chứng minh cần đổi quy chế.

Sợ trách nhiệm và có trách nhiệm là hai cái không giống nhau. Khác ở chỗ cái thứ hai cũng là sợ, nhưng là cái sợ ở cấp độ khác.

Là quan chức, dù nhỏ dù to, sợ trách nhiệm là điều dễ hiểu. Tôi cũng thế. Viết bài này, tôi cũng có hai cái không hẳn là sợ, nhưng ngại:

- Ngại mình không những dốt, mà chính xác là không biết gì về khí tượng, nên viết những điều ngây ngô, người biết như bà vạch ra, thì tôi xấu hổ.

- Sợ có người quy kết: Thời điểm này cần khắc phục hậu quả, sao lôi chuyện này nọ ra để phân tâm.

Nhưng cái khiến tôi vẫn viết, là cái này: Chắc chắn không ai biết cơn bão số 2 sẽ bắt đầu lúc nào. Nếu nó bắt đầu ngay giờ đây, thì Trung tâm Khí tượng vẫn có trong tay quy chế hiện hành, và cách làm hiện hành. Có nghĩa là có những người vẫn có thể không thoát chết. Nhưng nếu như họ có thể thoát chết, trong trường hợp chúng ta có cách nghĩ, cách làm khác?

Còn nếu thực sự chúng ta đã không thể có cách làm khác, thì tôi - và nhiều người không có kiến thức gì về khí tượng thủy văn -cũng mong biết. Để nhẹ lòng hơn.

24/5/2006

Trần Chí Hiển

 

[yroonn]

Bực thật, chết bao người mà trả lời vậy được sao? Cần phải có biện páhp xử lý với những hành vi trên

 

[chulun9]

Mình rất đau xót trước cảnh đồng bào mình bị thế, mình có trao đổi với chuyên gia trong ngành hàng hải VN và có vài nhận xét như sau ViệtNam mình cũng dự báo bão, người ta dự báo trước 72 tiếng, VN mình dự báo trước 24 tiếng , Tàu nước ngoài được trang bị hiện đại, dự báo sớm nên tránh tốt.
Tàu VN mình kém cỏi, dự báo muộn chạy không thoát nổi .
Dự báo 24h : độ chính xác rất cao, dường như là thông báo đường đi của
bão.Nhưng k thể tránh toàn diện với khả năng kém cỏi của tàu VN mình .
Xét :nếu bão xãy ra , dân chết Trung tam dự báo toi đời .
Dự báo 72 giờ : nếu bão xãy ra ,dân tránh được không chết .nhưng nếu k xãy ra thì Trung tam dự báo chết vì dự báo sai gây thiệt hại về kinh tế và đủ thứ nữa ...

Dự báo 72h : độ chính xác k cao , nhưng an toàn cho ngư dân, nước ngoài người ta làm rồi và họ chấp nhận dự báo sai vì dự báo quá sớm, độ chính xác không cao .
Được cái này mất cái kia lỗi thì cũng đổ eua đổ lại và cuối cùng người thì cũng thay rồi, vài dòng phân tích chỉ hy vọng là toàn thể mọi người đồng lòng thì ta mới có thể dự đoán toàn diện được thôi .
Hy vọng là dân mình sẽ không bị chết một cách oan uổng mà thôi .