BẠN BIẾT GÌ VỀ LỄ GIÁNG SINH ?
BẠN BIẾT GÌ VỀ LỄ GIÁNG SINH ?
L
ễ Giáng sinh, còn được gọi là lễ Thiên Chúa giáng sinh, Nô-el, hay Nô-en (nói tắt của từ Em-ma-nu-el, nghĩa là Thiên Chúa ở cùng chúng ta) là một ngày lễ quốc tế kỷ niệm ngày Chúa Giê-su sinh ra đời của phần lớn của Cơ Đốc giáo. Họ tin là Giê-su được sinh tại Bethlehem thuộc tỉnh Judea của Đế quốc La Mã giữa năm 6 TCN và năm 6.Nguyên thủy, lễ giáng sinh là của những người theo đạo Kitô giáo, nhằm kỷ niệm ngày sinh ra của người lãnh đạo tôn giáo mình, người mà họ cho là Thiên Chúa xuống thế làm người. Nhưng dần dần, theo thời gian và qua các lễ hội của phương Tây, người ta tổ chức lễ Giáng sinh ngày càng linh đình. Kết quả là bây giờ, lễ Giáng sinh được xem là một ngày lễ quốc tế, với ông già No-el, cây Giáng sinh và cây thông no-el.
Ngôi sao Giáng Sinh
Các ngôi sao 5 cánh thường xuất hiện rực rỡ đủ mầu sắc trong mùa Giáng sinh, các nhà thờ đều có treo vô số ngôi sao 5 cánh. Một ngôi sao to lớn được treo ở chỗ cao nhất của tháp chuông nhà thờ. Từ đó căng giấy ra bốn phía, có nhiều ngôi sao nhỏ, treo đèn lồng và kết hoa rất đẹp mắt.
Ngôi sao trong lễ Giáng sinh có ý nghĩa đặc biệt, theo tương truyền lúc Chúa vừa chào đời thì trên trời xuất hiện một ngôi sao rực rỡ . Ánh sáng tỏa ra mấy trăm dặm còn nhìn thấy. Từ các vùng phía Đông xa xôi nay thuộc lãnh thổ Iran và Syria, có 3 vị vua được mặc khải tin rằng cứ lần theo ánh sáng ngôi sao tìm tới chắc chắn sẽ gặp Chúa Từ đó ba vị tìm theo sự dẫn đường của ánh sáng đến căn nhà nhỏ. Đúng như lời tiên tri của ông Simêong „Hài nhi nầy sẽ trở nên ánh sáng soi cho muôn nước„ Theo tục Đông phương thăm với qùa tặng Ba Vua quì lạy dâng lên Chúa Hài Đồng các phẩm vật trầm hương và châu báu vàng bạc.
Ngôi sao Holley trở thành biểu trưng ý nghĩa trong mùa Giáng Sinh và được treo chỗ trang trọng nhất ở các giáo đường, cơ sở tôn giáo trong đêm Giáng Sinh để nhớ đến sự tích trên. Do ý nghĩa ngôi sao còn tượng trưng cho phép lạ của Thượng Đế.
Thiệp Giáng sinh
Cứ mỗi dịp Giáng sinh về mọi người lại trao nhau những cánh thiệp xinh xắn kèm theo những lời chúc thân thương, nhưng có mấy ai biết rằng thiệp Giáng sinh đã ra đời từ rất lâu, khoảng hơn 2 thế kỷ trước.
Tập tục gửi thiệp Giáng sinh bắt nguồn từ xứ sở sương mù vào năm 1843. Trước đó, mỗi dịp Giáng sinh về, mọi người chỉ có thể viết thư tay chúc mừng Giáng sinh và đích thân đem đến người nhận. Thời gian sau, nhờ hệ thống bưu điện phát triển mà việc gửi thư chúc mừng Giáng sinh không còn tốn nhiều công sức nữa. Loại thiệp Giáng sinh đầu tiên do J.Horsley - một họa sĩ ở London - thiết kế. Một người bạn thân là Sir Henry Cole - một thương gia giàu có ở Anh - đã nhờ Horsley thiết kế cho mình một tấm thiệp thật đẹp để ông gửi người thân và bạn bè. Thế là Noel năm 1843, Horsley trình làng tấm thiệp Giáng sinh đầu tiên trên thế giới là kiểu tranh 3 phần được vẽ bằng tay. Phần ở giữa mô tả cảnh một gia đình quây quần bên bữa tiệc Giáng sinh và hai phần còn lại tả cảnh trẻ em nghèo được cho ăn no và mặc ấm. Trên tấm thiệp Giáng sinh đầu tiên này nổi bật câu chúc mừng: "Chúc bạn Giáng sinh vui vẻ và một năm mới hạnh phúc!" (Merry Christmas and a happy new year to you!). Với mẫu thiết kế thiệp Giáng sinh trên, Henry Cole cho ra lò 1.000 tấm thiệp và trong số này hiện còn khoảng 12 tấm vẫn nằm đâu đó trong các bộ sưu tập cá nhân hay ở các viện bảo tàng.
Thiệp Giáng sinh nhanh chóng bùng phát ở Anh khi chính phủ nước này thông qua một đạo luật vào năm 1846 cho phép người dân có thể gửi thư đến bất kỳ nơi nào trong nước với giá rẻ. Trong suốt 10 năm sau đó, thiệp Giáng sinh trở thành mốt thịnh hành ở nước Anh và không lâu sau du nhập sang cả Đức. Thế nhưng phải mất 30 năm sau thì người Mỹ mới hào hứng đón tiếp làn sóng thiệp in này. Năm 1875, Louis Prang - một thợ in gốc Đức sống tại Boston (Mỹ) - bắt đầu tung ra thị trường các loại thiệp in chất lượng cao và ông nhanh chóng được gán cho danh hiệu "cha đẻ các loại thiệp Giáng sinh Mỹ". Tranh trên thiệp của Prang rất đa dạng, từ tranh Thánh Mẫu, cây cối được trang hoàng, ông già Noel cho đến các loài hoa với muôn sắc màu như hoa hồng, hoa cúc, hoa phong lữ... song những tấm thiệp này thường có giá rất cao. Thiệp của Prang được công chúng đánh giá cao do ông đã cất công pha trộn đến 20 sắc màu trên một tấm thiệp. Kể từ năm 1881, ông xuất ra thị trường đến 5 triệu thiệp mỗi năm. Đến thập niên 90 của thế kỷ 19, Prang thôi kinh doanh do người Mỹ bắt đầu chuộng những loại thiệp có giá rẻ được nhập từ Đức và tình trạng này kéo dài mãi đến sau Thế chiến thứ nhất, khi ngành sản xuất thiệp chúc mừng của Mỹ ra đời.
Suốt thời kỳ nội chiến ở Mỹ (1860-1865), Tổng thống A.Lincoln đã yêu cầu họa sĩ tranh biếm họa chính trị T.Nast phác họa tranh ông già Noel cùng lính liên bang để khuyến khích tinh thần của họ. Và hình ảnh ông già Noel yêu nước trong bộ trang phục màu đỏ xuất hiện trên mặt thiệp trở nên phổ biến trong mùa Giáng sinh. Suốt Thế chiến thứ 2, hình ảnh chú Sam hay những hình mẫu yêu nước khác xuất hiện chủ đạo trên mặt thiệp Giáng sinh nhằm nhắc nhở người dân Mỹ tưởng nhớ đến sự hy sinh của nhiều người khác để họ có khoảnh khắc vui vẻ như hôm nay. Thiệp Giáng sinh với những hình vẽ hài hước trở nên thịnh hành vào thời chiến tranh lạnh. Thiệp Giáng sinh cũng dần trở thành công cụ hữu hiệu thể hiện ước nguyện của con người ở từng thời điểm khác nhau. Chẳng hạn những năm 60-70, ở Mỹ xuất hiện loại thiệp với hình ảnh ông già Noel cưỡi... tên lửa thay vì con tuần lộc truyền thống nhằm phản ánh lòng đam mê của Mỹ với ngành vũ trụ còn non trẻ.
Năm 2001, một trong những loại thiệp Giáng sinh đầu tiên của Anh trình làng năm 1843 đã được bán với giá kỷ lục 22.500 bảng Anh (khoảng 43.000 USD) tại một phiên bán đấu giá thu hút khá đông các nhà sưu tập Anh và Mỹ.
Ngày nay chỉ riêng ở Mỹ, hơn 2 tỉ thiệp Giáng sinh với khoảng hơn 3.200 kiểu mẫu cùng 14 ngôn ngữ khác nhau được chuyền tay nhau mỗi năm. Nếu tính chung trên thế giới thì con số sẽ lớn hơn rất nhiều. Thiệp Giáng sinh là loại thiệp "hút hàng" nhất trong năm. Cùng với loại thiệp in, thiệp điện tử cũng trở nên thông dụng với hơn 300 chủ đề khác nhau mà người nhận có thể nhận được ngay.
Cây thông
Mùa Đông lạnh lẽo chỉ có cây thông xanh tươi có thể sống với khí hậu băng giá. Để có sự hoà hợp con người và thiên nhiên từ năm 1660 người Đức dùng cây thông xanh tươi, có mùi thơm tràn đầy nhựa sống, trang điểm thêm đèn, các lọai trái châu màu, ... ở nhà và nhà Thờ trong mùa Giáng sinh. Cây thông có thể sẽ làm ngày dài hơn, mặt trời sẽ sớm quay về trái đất đánh tan cái lạnh băng giá của mùa đông khắc nghiệt, mang mùa xuân về cho nhân lọai. Cây thông được xem là biểu tượng của niềm hy vọng & sức sống mới trong lễ hội đón chào năm mới. Cho đến thế kỷ thứ 19 được thế giới biết đến.
Hang đá và máng cỏ
Nguồn gốc dùng hang đá và máng cỏ trong lễ Giáng Sinh là do truyền thuyết Chúa sinh ra đời trong hang đá nhỏ, nơi máng cỏ của các mục đồng chăn chiên tại thành Bethelem. Để nhớ lại hình ảnh nghèo khổ của Chúa lúc mới ra đời, đem thân để chuộc tội cho nhân loại.
Ðêm 24/12 các Giáo đường đều có hang đá với máng cỏ, bên trong có tượng chúa Hài đồng tượng Đức Mẹ Maria, chung quanh có những con lừa, các tượng Ba Vua một số Thiên thần, thánh Giuse trên mái nhà có ánh sáng, chiếu từ một ngôi sao hướng dẫn 3 vua tìm đến với Chúa. Mọi người đều hướng về Chúa nhân từ, cầu nguyện Chúa cứu rỗi cho nhân loại tránh bớt chìến tranh nghèo đói và độc tài
„ Hát khen mừng Chúa giáng sinh ra đời Chúa sinh ra đời nằm trong hang đá nơi máng lừa. Trong hang Belem ánh sáng tỏa lan tưng bừng nghe trên không trung tiếng hát thiên thần vang lừng. Ðàn hát (réo rắt tiếng hát) xướng ca dư âm vang xa. Ðây Chuá Thiên Toà Giáng sinh vì ta..Người hỡi (hãy kíp bước tới) Đến xem 8 nơi hang Be Lem). Ôi Chúa Giáng sinh khăn thấp hèn. Nửa đêm mừng Chúa giáng sinh ra chốn gian trần. Người đem ơn phúc xuống cho muôn dân lầm than
Quà tặng
Cuối năm là dịp trẻ em đi vòng quanh nhà ca hát & chúc mừng cả gia đình. Để thưởng công cho chúng, người lớn phát quà. Tập tục này bắt đầu là của giới quý tộc, sau đó lan rộng đến mọi giới. Ngày nay, nói đến Noel là nói đến quà tặng, thiệp chúc mừng.
Bài hát Giáng sinh
Bài Jingle bell do nhạc sĩ J.Pierpont sáng tác nhưng lại đặt vào chùm bài hát trong danh sách những bản nhạc dân ca nổi tiếng của Mỹ với tên gọi American song bag của nhà thơ Carl Sandburg. Bài này không phải sáng tác cho đêm Noel như người ta lầm tưởng.
Lời bài hát đậm tính dân dã mộc mạc, diễn tả tâm hồn của người dân Mỹ hướng đến một mùa tuyết rơi thật tốt lành. Hình ảnh ông Noel với túi quà đồ chơi, ngồi trên xe tuần lộc với tiếng chuông leng keng diễn tả sinh động, quyến rủ làm cho người ta thích nghêu ngao, nó vô tình trở thành bài hát Giáng sinh.
Bài Silent Night, holy night có xuất xứ từ Đức với tựa đề “Stille Natch, Heiligo Natch” do linh mục Joseph Mohr sáng tác khi cuộc chiến Đức – Áo - Phổ kết thúc. Sau này được phổ biến sang Áo, Mỹ... nay đã được dịch ra gần 100 thứ tiếng.
Bánh Buche Noel
Tổ tiên người phương Tây thường nhóm củi trong ống khói nhà, họ tin rằng lửa càng kêu lách cách thì các thần dữ sẽ tránh xa. Ngày nay, tập tục biến dần vì không mấy nhà còn ống khói. Thay vào đó, theo sáng kiến của một thợ làm bánh ở Pháp, năm 1875, người ta làm chiếc bánh ngọt có hình cây củi để mọi người thưởng thức trong đêm Noel và lưu truyền cho đến nay.....
Giáng Sinh năm nay là lễ mừng sinh nhật lần thứ 2006 của Giê-Su. Trải qua thời gian quá dài trong lịch sử đạo giáo nó đã trở thành nền tảng của Thiên Chúa Giáo. Sự ra đời của Chúa Giê- Su đã để lại cho thế giới một truyền cảm tâm linh và là ngày trọng đại của tín đồ Thiên Chúa Giáo. Ở các nước phương Tây người ta tổ chức ngày lễ Giáng Sinh vào ngày 25 tháng 12 hằng năm từ năm 354 sau công nguyên. Trước đây tại Trung Đông và Châu Âu người Cơ Đốc Giáo đã ngăn cấm người ngoại đạo tồ chức ngày lễ truyền thống của họ. Theo như sách vở ghi lại ngày Chúa Giáng Sinh là ngày 06 tháng 01 nhưng về sau đã thay đổi thành 25 tháng 12. Với nước Anh mãi đến năm 1043 mới công nhân ngày 25/12 là ngày Nô- en
Thời gian đông chí là lúc tái sinh của trái đất, là thời gian Chúa sinh ra đời mang đến cho nhân loại niềm hy vọng mới, ngày đó Thượng Đế sẽ giáng xuống trần gian qua thân xác một con người. Phong tục lễ Giáng Sinh chỉ mới có từ thời Trung Cổ, bài hát mừng Nô-En đã được ra đời vào thế kỷ thứ 14 và trở thành lễ kỷ niệm ngày sinh nhật của Chúa Giê -Su. Khi Chúa Giê-su cất tiếng khóc chào đời tại Bethlehem trong một cái máng cỏ, ba vị vua phương Đông đã đến để bày tỏ sự thành kính của mình với Chúa. Họ mang đến ba món quà quý giá, đó là vàng, trầm hương và chất nhựa thơm. Vàng tượng trưng cho vương quốc của ngài, trầm hương tượng trưng cho linh hồn của ngài và chất nhựa thơm biểu hiện hình ảnh ngài bị đóng đinh trên cây thánh giá. Ba vị vua rất giàu có nhưng những người dân nghèo hầu như chẳng có tài sản cũng mang đến bất cứ những gì họ có thể để tỏ lòng thành kính với Chúa Hài Đồng. Những người chăn cừu tặng ngài hoa quả và những món đồ chơi nhỏ do chính họ tạo ra.
Nhiều quốc gia trên thế giới người ta xây dựng những cảnh tượng Chúa Giáng Sinh để mọi người hiểu biết nhiều hơn về tôn giáo, để tỏ lòng kính trọng và chờ đợi niềm hy vọng mới. Lễ Giáng Sinh không chỉ dành riêng cho người Thiên Chúa Giáo mà nó đã lan rộng trong mọi tầng lớp người ngoại đạo. Dù là đạo giáo nào đấng cứu thế luôn mang đến cho loài người niềm hy vọng mới, sự an bình trong cuộc sống. Con người luôn mong mỏi có cuộc sống yên ổn không hận thù chém giết, không chiến tranh. Con người trên thế giới hiện nay đang cầu nguyện ngày đêm cho đất nước họ sớm hòa bình, tự do, nhân quyền và đủ cơm ăn áo mặc. Nhân dịp mùa Giáng Sinh năm nay chúng ta cũng nên dành đôi phút để cầu nguyện cho các quốc gia bất ổn trên thế giới như : Iraq, Iran, Bắc Hàn, Rwanda, Burundi, Congo, Nicaragua, Honduras, El Salvador, Guatemala, Mexico, Cuba, Cộng Hòa Costa Rica và các quốc gia bị thiên tai các trận bão Mitch, Hurrican, Katrina, tsunami, Chanchu, Sangsane, Durian và các quốc gia bị khủng bố trên khắp thế giới được an bình che chỡ trong vòng tay Thiên Chúa .
Lễ Giáng sinh thường giống nhau, nhưng có sự thay đổi chi tiết tùy mỗi địa phương trên thế giới, tại Việt Nam các thành phố hay giáo phận Thiên Chúa Giáo thường cử hành Thánh lễ Giáng sinh vào đêm 24 tháng 12 hàng năm.
Trong vô số những bài ca, người ta còn nhắc nhở đến những bài thánh ca bất hủ, trở thành những bài ca quốc tế, dịch ra nhiều thứ tiếng. Trong số đó bài thánh ca "Đêm Thánh Vô Cùng" của nhạc-sĩ thiên tài người Áo là Franz Xaver Grubert (1787-1863). Năm 1840 nhạc-sĩ Franz Grubert là người đệm dương cầm cho Giáo đường nắm cạnh bờ sông Danube. Grubert báo cho Cha Sở Joseph biết rằng vào giờ chót đàn dương cầm hư, không thể sửa được, xin cha chọn bài hát khác không cần đệm dương cầm
Chính cha Josep viết liền lời thánh ca và nhạc sĩ Grubert phổ nhạc ngay tại chỗ. Đêm Giáng Sinh năm 1840, bài thánh ca Weihnachtslied "Silent Night/ Đêm Thánh Vô Cùng" ra đời và được hợp ca với một cây đàn nhỏ phụ họa. Đó là bài thánh ca bất hủ, lưu truyền đến bây giờ:
"Đêm thánh vô cùng giây phút tưng bừng. Đất với trời xe chữ đông; Đêm nay Chúa con thần thánh tôn thờ. Canh khuya giáng sinh trong chốn hang lừa, ơn châu báu không bờ bến, Biết tìm kiếm của chị đến. Ôi Chúa Thiên đàng cam mến cơ hàn, nhấp chén phiền vương phong trần, Than ôi Chúa thương người đến quên mình :bỏ vô chốn quê nhà lúc sinh thành. Ai ham sống trong lạc thú. Nhớ rằng chuá đang đền bù. Tinh tú trên trời. Sông nuí trên đời với Thánh Thần mau kết lời, Cao rao Hóa công đã khéo an bài . Sai con hiến thân mong cứu nhân loại. Hang chiên máng rêu tạm trú bốn bề tuyết sương mịt mù.."